Bakan Fidan, Bakan Güler ve MİT Başkanı Kalın’ın başkent Şam’daki temasları kapsamında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile bir araya gelindi. Görüşmeler, Beşar Esad rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümüne denk gelmesi bakımından da ayrı bir ehemmiyet taşıdı. Edinilen bilgilere göre ziyarette, Türkiye-Suriye ilişkilerinin son bir yıllık seyri siyasi, ekonomik ve emniyet boyutlarıyla kapsamlı şekilde masaya yatırıldı. Türkiye’nin milli güvenliğini yakından ilgilendiren 10 Mart Mutabakatı’nın uygulanma sürecindeki mevcut tablo da ayrıntılı biçimde ele alındı.
İSRAİL SALDIRILARI GÜNDEMDEYDİ
Ziyaret sırasında İsrail’in saldırgan tutumu nedeniyle Suriye’nin güneyinde ortaya çıkan emniyet riskleri de görüşülen başlıklar arasında yer aldı.
DEAŞ’A KARŞI ORTAK MÜCADELE
Suriye’nin DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu’na (DMUK) katılımı çerçevesinde, sahadaki kırılganlıktan faydalanmaya çalışan DEAŞ’ın yeniden kuvvet kazanmasının önlenmesine yönelik amel birliği imkanları da değerlendirildi.
YILMAZ DA HEYETTE YER ALDI
Görüşmelerde ayrıca, Suriye’nin yeniden inşasına yönelik ikili projeler ile Suriye Hükümeti’nin kapasite geliştirme çabalarına Türkiye’nin verebileceği destekler ele alındı. Türkiye’nin Şam Büyükelçiliği görevine atanan Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz da ziyarete katılan isimler arasında yer aldı.
10 MART MUTABAKATI’NDA TIKANMA
Esad rejiminin devrilmesinin hemen ardından Ahmed Şara yönetimi ile SDG arasında, Şam’ın egemenliğini temel meydan bir mutabakat imzalanmıştı. 10 Mart 2025 tarihli bu anlaşma; SDG’nin Suriye ordusuna katılmasını, havalimanları, petrol sahaları ile Irak ve Türkiye hudut kapıları iç olmak üzere tüm idari yapıların merkezi yönetime devrini öngörüyordu. Anlaşmanın uygulanması için son tarih 31 Aralık 2025 olarak belirlenmişti.
Her ne kadar taraflar müzakerelerin yıl sonuna kadar tamamlanmasını hedeflese de gelinen aşamada mutabakata ilişkin somut bir ilerleme kaydedilemediği belirtiliyor. Dokuz aylık süreçte, sekiz maddeden oluşan anlaşmanın hiçbir başlığında uygulamaya geçilmedi. Ankara açısından en dikkat çeken başlık ise SDG’nin Suriye ordusuna entegrasyonu oldu. Bu konudaki tıkanıklık son dönemde Türkiye’nin tepkisini artırırken, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ile Dışişleri Bakanı Hakan Fidan peş peşe uyarılarda bulundu.
Ankara, SDG unsurlarının orduya “birlik halinde” değil, “bireysel olarak” katılması gerektiğini savunuyor. Aksi durumda bunun gerçek bir entegrasyon olarak kabul edilemeyeceği vurgulanıyor.
FİDAN: İLERLEME NİYETLERİ YOK
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, SDG’nin Şam yönetimiyle yürütülen entegrasyon görüşmelerinde ciddi bir ilerleme isteği göstermediğini belirterek, “SDG’nin bazı faaliyetlerini İsrail ile koordinasyon içinde yürütmesi, Şam’la yapılan görüşmelerde önemli bir mani oluşturuyor” ifadelerini kullandı.
Fidan, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ile Şam’daki görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında şu değerlendirmede bulundu:
“Suriye’nin istikrarı, Türkiye’nin istikrarı anlamına geliyor. Bu bizim için son radde hayati bir konu. Suriye’de SDG adı altında faaliyet gösteren PKK/YPG terör örgütü meselesini de ele aldık. Ne yazık ki, meslektaşımın da anlatım ettiği gibi, onların entegrasyon konusunda ciddi bir ilerleme niyeti taşımadıklarını görüyoruz. Bunun nedenleri üzerinde durduk. SDG’nin bazı faaliyetlerini İsrail’le koordinasyon halinde yürütmesi, Şam’la yapılan görüşmelerde şu anda ciddi bir mani teşkil ediyor.”
“SDG’DEN İRADE GÖREMEDİK”
Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani ise, “Maalesef SDG tarafında herhangi bir irade ortaya konulmadı. Cezire bölgesine daha fazla odaklanacağız. Suriye devleti orada varlık gösterecek” açıklamasında bulundu.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye devriminin birinci yıl dönümünde yeniden Kasyun Dağı’na çıktı. Fidan, Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani ile beraber Kasyun’dan Şam manzarasını izledi. Fotoğrafı paylaşan Şam Büyükelçisi olarak atanan Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, kareye “Hey gidi Beşşar… Bir yıl sonra gene Kasyun” notunu düştü.
Başkent Şam’ın aka bölümüne yargıç konumda bulunan Kasyun Dağı, 2011’de başlayan kamu hareketlerinin iç savaşa dönüşmesinin ardından stratejik ehemmiyet kazanmıştı. Devrik rejim, sivillerin çıkışını yasakladığı bu bölgeye, Esad’ın kardeşi Mahir Esad’a bağlı 4. Tümen başta olmak üzere yoğun askeri birlikler konuşlandırmıştı.
News
