Vergi sisteminde düzenlemeleri içeren kanun teklifi Meclis'te kabul edildi

Toplam 40 maddeden oluşan yasa teklifi, kayıt dışılıkla mücadele, vergi adaletinin sağlanması ve vergi dışı alanların kapsama alınmasını öngörüyor. 

Emlak Vergisi Kanunu'nda önemli değişiklikleri öngören önerge de görüşmeler sırasında kabul edildi. Teklifin 11. maddesinde yapılan değişiklikle, 2025 yılında takdir edilecek arsa ve arazi metrekare ünite değerleri nedeniyle 2026’da ortaya çıkması beklenen yüksek vergi artışlarını sınırlamak amaçlanıyor. Düzenleme, hem mevcut mükellefler hem de yeni mükellef olacak kişiler için vergi matrahlarında "iki kat tavan" getirilmesini öngörürken, 2027–2029 dönemine ilişkin hesaplama yöntemlerini de yeniden belirliyor.

Kanun teklifine yapılan yeni madde ihdası ile Emlak Vergisi Kanunu’nun 29. maddesinde yıllık artış sistemini değiştiren kalıcı bir düzenleme de yer alıyor. Düzenlemeyle, bina ve arsa vergi değerlerinin takip eden yıllarda "yeniden değerleme oranında" artırılacağı hükmü getirildi.

Düzenlemede, krediyle alınan konutlarda kiraya verilen gayrimenkuller için ödenen faizlerin gider olarak indirilmesine ilişkin vergi avantajındaki farklılık azaltılacak. Kredili ve kredisiz alımlar arasında vergi yükünün eşitlenmesi amaçlanıyor. 

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılacak düzenlemeyle, dördüncü geçici vergi döneminin yeniden sisteme iç edilmesiyle, geçici vergi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin kazançlarının 3, 6, 9 ve 12 aylık dönemlerde tespit edilmesi ve yılın son çeyreğine ait geçici vergi beyannamesinin alınması düzenlenecek. 

Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılacak bir öbür değişiklikle, portföyünün daimi en az yüzde 51’i Borsa İstanbul hisse senetlerinden oluşan fonların bir yıllık elde tutma istisnası ile ilgili istisnanın; portföyünün en az yüzde 51’i BIST hisse senetlerinden oluşan ve özellikleri belirtilen bazı serbest fonlarda uygulanmaması düzenlenecek. Düzenlemeyle, TEFAS’ta işlem görmeyen, sadece nitelikli yatırımcılara satılan ve portföy sınırlaması olmayan bazı fonların istisna kullanımı engellenecek. 

TAPUDA BEYAN EDİLEN ALIM-SATIM BEDELİNİN DENETİMİ VE CEZANIN ARTIRILMASI

Düzenlemede, büyükşehirlerde vilayet özel idareleri yerine kurulan yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının adına kayıtlı taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmesi sağlanacak. 

Harçlar Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, gayrimenkul alım-satımlarında beyan edilen bedel emlak vergisi değerinden az olmamak üzere tapu harcı hesaplanacak, gerçeği yansıtmayan beyanlarda aradaki fark için uygulanacak vergi cezası mevcut yüzde 25’ten bir kat arttırılacak.

SIFIR VE İKİNCİ EL ARAÇ İŞLEMLERİNDE NİSPİ NOTER HARCI ALINACAK

Teklifte yer meydan düzenlemeyle, noterlerde yapılan sıfır araçların ilk tescili ve ikinci el vasıta satış/devri işlemlerinden, satış bedeli üzerinden ve asgari maktu harçtan az olmamak üzere nispi noter harcı alınacak. 

ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI, VETERİNER, KIYMETLİ MADEN İŞLETMELERİNDEN YENİ YILLIK HARÇLAR ALINACAK

Düzenlemede, ayakta teşhis-tedavi yapan özel sıhhat kuruluşları, ağız-diş klinikleri, veteriner muayenehaneleri, hayvan hastaneleri, değerli maden faaliyet ruhsat belgeleri, ikinci el motorlu taşıt ve taşınmaz ticareti yetki belgeleri ile ticari havacılık ruhsatları gibi belgeler için yıllık harç getirilerek, bazı ruhsat harçları yıllıklaştırılacak. 

VAKIF YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA ÜCRET BELİRLEME ESASLARI DÜZENLENİYOR

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, vakıf üniversitelerindeki talebe ücretlerinin belirlenmesinde, mütevelli heyetin yetkisi korunuyor ancak ücretlerin güncellenmesine ilişkin esaslar cari yıl haziran ayı yıllık müstahsil eder endeksi artışı ile cari yıl haziran ayı yıllık tüketici eder endeksi artışı ortalaması da dikkate alınarak YÖK esaslarına göre belirlenecek. 

UEFA ORGANİZASYONLARI İÇİN KDV İSTİSNALARI GETİRİLİYOR

Düzenlemeyle, 2026 Avrupa Ligi Finali, 2027 Konferans Ligi Finali ve 2032 Avrupa Şampiyonası kapsamında UEFA ve yurt dışından gelecek katılımcılara ilişkin teslim ve hizmetler KDV, gelir ve kurumlar vergisinden geçici istisna edilecek. İstisna kapsamındaki yüklenilen KDV’nin indirim, iadesine olanak sağlanacak. 

Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) Cumhurbaşkanı, devlet katkısı oranını yüzde 50'sine kadar arttırabilecek, sıfıra kadar indirebilecek. 

HAZİNE NET BORÇ KULLANIM TUTARI ARTIRILACAK

Kamu Finansman ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a eklenen geçici maddeyle, 2023 Kahramanmaraş merkezli deprem harcamaları ve 2025 gelir yönlü bütçe gelişmeleri nedeniyle ortaya çıkan ilave finansman ihtiyacı ile Hazine nakit rezervinin belli bir seviyede tutulabilmesi amacıyla bütçe kanunu ile belirlenen net borç kullanım tutarı artırılacak. 

Borçlanma tutarlarının artırılması, kendi nam ve hesabına çalışanların primlerini süresinde ödemeyip sonradan toplu ödeyerek canlandırmaları durumunda, durdurulan sürelerin ihya prim oranının daha yüksek tutulması, 5434 sayılı yasa kapsamındakiler de iç borçlanma prim oranları yüzde 45’e çıkarılacak. 

5510 sayılı kanunun 81. maddesi kapsamındaki uzun vadeli sigorta kolları prim oranlarında artış yapılacak. Ayrıca düzenlemeyle, genç girişimcilere verilen bir yıllık prim desteği de kaldırılacak. 

Prime temel kazanç üst sınırı asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkarılacak.

SGK’dan gelir veya aylık alanlardan, kendi veya adalet sahibinin sigortalılığı nedeniyle prim ve rötar cezaları olanların bu borçlarının, bağlanan gelir/aylıklardan yüzde 25’i geçmeyecek şekilde kesilerek öğrenim edilmesine olanak tanınacak.  

KAMU ÜNİVERSİTE HASTANELERİNE EK BÜTÇE DESTEĞİ VE TERKİN EDİLEN TUTARLAR

Götürü bedel sözleşmeleri kapsamında 2025 sözleşme tutarından aşağıda kalan tahakkuk tutarları için üniversite hastanelerinin 2026’daki alacaklarından mahsup edilmesi yerine, terkin edilen bu tutarlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesinden karşılanacak. 

Kurumlar Vergisi Kanunu geçici 2'inci maddesindeki dernek ve vakıflarca elde edilen kesinti suretiyle vergilendirilmiş kira, menkul kıymet, ürem gelirleri ve Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı uygulama birimlerindeki döner sermaye gelirleri nedeniyle iktisadi işletme sayılmama düzenlemesinin uygulama süresi 31 Aralık 2035 tarihine kadar uzatılacak. 

Kentsel Dönüşüm Başkanlığı malvarlığını ve taşınmazlarını teminat göstererek sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait bankalardan iç borçlanma yapabilecek. 

Teklifin, 1 ve 2’inci maddeleri 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemleri, gelir ve kazançlarına ilişkin verilecek beyannamelere uygulanmak üzere yayımı tarihinde; 7, 9, 13, 16, 21, 24, 25, 26 ve 35'inci maddeleri 1 Ocak 2026 tarihinde; 14. madde, teklifin yayımını izleyen ayın başında; 22, 23 ve 27. maddeleri, 2026 yılının ocak ayı başında; 24. maddesi, 1 Ocak 2025 tarihinden geçerli olmak üzere teklifin yayımı tarihinde ve öbür maddelerin de yayımı tarihinde yürürlüğe girmesine karar verildi.